ΥΠΟΘΕΣΗ «ΟΔΥΣΣΕΙΑΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ»

Του Δημοσθένη Συρμή

Σε προηγούμενα άρθρα μας είχαμε τονίσει τις προτεραιότητες που θα έπρεπε να θέσει ο νέος Δήμαρχος εάν και εφ’ όσον θέλει πραγματικά να βάλει το νησί σε τροχιά ανάπτυξης όπως επαγγέλονταν

Μια λοιπόν από αυτές τις προτεραιότητες είναι η προβολή της «Οδυσσειακής μας κληρονομιάς».  

Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία σοβαρή προσπάθεια να εκμεταλλευθούμε την ιστορία μας. Ποτέ δεν δόθηκε ιδιαίτερη σημασία από την τοπική αυτοδιοίκηση στο θέμα της εκμετάλλευσης του Οδυσσειακού μύθου ώστε να εισρεύσει χρήμα στο νησί με την αύξηση της Τουριστικής κίνησης και κυρίως με τη μορφή της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. (Ας μη ξεχνάμε ότι από τον τουρισμό παράγεται περίπου το 60% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος). 

Αντίθετα οι ενέργειες που είχαν γίνει στο παρελθόν είχαν σαν αποτέλεσμα την σπατάλη χρημάτων του Δήμου, είτε αυτά πήγαιναν σε Οδυσσειακά συνέδρια με σύνεδρους που καλοταΐζονταν για να καταλήξουν σε αλλότρια συμπεράσματα όπως οι J. Diggle, και R. Bittlestone, που κήρυξαν την Παλική ως Ομηρική Ιθάκη, είτε στηρίζοντας άχρηστες εκδόσεις ερασιτεχνών ερευνητών που προσπαθούσαν να …αποδείξουν ότι εδώ είναι η Ομηρική Ιθάκη.

 Συνεισέφερε βέβαια η τοπική αυτοδιοίκηση στα έξοδα των κατά καιρούς ανασκαφών, πράγμα θετικό, όμως δεν έκαναν τίποτα για να προσελκύσουν το μέρος εκείνο της τουριστικής αγοράς (πολύ μεγάλο) που θέλγεται από την ιστορία των τόπων. 

Έτσι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο κάποιος επιλέγει την Ιθάκη για τουριστικό προορισμό είναι η φυσική ομορφιά, η ηρεμία σε συνδυασμό με το υπέροχο τοπίο, αλλά και την κατά κάποιο τρόπο αυθεντικότητα που ακόμα διατηρεί.

Είτε το θέλουμε είτε όχι κανένα άλλο πόλο έλξης άλλο δεν διαθέτει το νησί μας. Ελάχιστοι και μη αξιολογήσιμοι εμπορικά, έρχονται στο νησί ελκυόμενοι από την ιστορία του και αυτοί φεύγουν απογοητευμένοι πηγαίνοντας αλλού να αναζητήσουν την Ιθάκη.

Ωστόσο έτυχε να είμαστε κάτοχοι του της σημαντικότερης Ιστορίας του κόσμου. Η οδύσσεια και ο Βασιλιάς της Ιθάκης, Οδυσσέας, έχουν μπει και στο τελευταίο σπίτι του πλανήτη με τη μορφή των  ηθοποιών του Χόλυγουντ ή με βιβλία, ακόμα και με καρτούν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.

Και μόνο εμείς οι Ιθακήσιοι δεν έχουμε κάνει τίποτα για να προβάλουμε την ιστορία μας. Τίποτα πάνω στο νησί δεν θυμίζει Οδύσσεια. (Πάλι καλά που κάποιος και μπράβο του, είχε την έμπνευση να φτιάξει την αναπαράσταση της περιπλάνησης του Οδυσσέα στο Σταυρό! Εκατοντάδες τουρίστες φωτογραφίζουν κάθε χρόνο αυτή την πρόχειρη αναπαράσταση…)

 Χρόνια ακούμε για το άγαλμα του Οδυσσέα και άγαλμα δεν βλέπουμε!!!  Οι γείτονες Σκοπιανοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν έχουν σχέση καμία με τους Μακεδόνες και τον Μέγα Αλέξανδρο, όμως τούτη τη στιγμή που γράφεται το άρθρο κατασκευάζουν ένα τεράστιο άγαλμα 15 μέτρων, του Μεγάλου Αλεξάνδρου που θα το στήσουν στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων. Το κάνουν βέβαια κυρίως για πολιτικούς λόγους όμως στην πραγματικότητα θα εξυπηρετήσει το Σκοπιανό  marketing. Άλλωστε μήπως και εμείς δεν έχουμε πολιτικούς λόγους να κάνουμε κάτι τέτοιο λαμβάνοντας υπ’ όψη τις  γειτονικές διεκδικήσεις;

Η ανακοίνωση των Αρχαιολόγων καθηγητών Παπαδόπουλου-Κοντορλή μας που έγινε πρόσφατα, δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία να δρομολογήσουμε πράγματα που θα προσελκύσουν την τουριστική αγορά ιστορικού ενδιαφέροντος.

Με μεγάλα γράμματα θα τονίσω εδώ ότι είναι τραγικό λάθος να εμπλακούμε στις διαφωνίες και διαμάχες  των αρχαιολόγων. 

Δεν μας αφορούν καθόλου! Δεν μας ενδιαφέρει αν οι Παπαδόπουλοι έκαναν λάθος!

Δεν μας ενδιαφέρει αν το ανάκτορο που ήρθε στο φως στον Αι Θανάση, είναι ή όχι το παλάτι του Οδυσσέα.  

Το ότι είναι ένα ανάκτορο είναι αδιαμφισβήτητο μέχρι τώρα και εμείς είμαστε η Ιθάκη η πατρίδα του Οδυσσέα… χωρίς χρεία αποδείξεων!

Δεν χρειαζόμαστε τίποτε άλλο, ούτε  σφραγίδες Υπουργείων ούτε άλλες επιστημονικές ανακοινώσεις για να μπορέσουμε να πουλήσουμε το μύθο.

Είναι λάθος ο Δήμαρχος να στέλνει επιστολές σε «αρμόδιους» γιατί οι απαντήσεις είναι διφορούμενες και μόνο αμφισβητήσεις δημιουργούν.

Ο Δήμαρχος πρέπει να συνεχίσει την περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου.  Στη συνέχεια θα πρέπει να δημιουργήσει χώρο πάρκιν για μικρά και μεγάλα οχήματα και τέλος να φροντίσει για τον καθαρισμό του χώρου, τη δημιουργία διάδρομων και επεξηγηματικών πινακίδων.

Και στο σημείο αυτό έρχεται ο Bruno!

Ο BRUNO MAZZALI ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ

Είχαμε την τύχη να εγκατασταθεί στο νησί μας ο διακεκριμένος Αρχιτέκτονας Bruno Mazzali Ιταλός από τη Ρώμη. Αγόρασε ένα παραδοσιακό σπίτι στους Αγ. Σαράντα το αναπαλαίωσε και ζει εκεί σχεδόν χειμώνα καλοκαίρι.

Ο Bruno έχει ειδικευτεί στο Αρχιτεκτονικό Marketing. Δηλαδή σχεδιάζει κτίρια και κατασκευές που προσελκύουν αγοραστικό κοινό ανάλογα με την περίπτωση.

Μέρος της  δουλειάς του Bruno μπορείτε να τη δείτε επισκεπτόμενοι το εκκλησάκι των Αγ. Σαράντα στον Πλατρειθιά. Θα δείτε ένα εκκλησάκι αγιογραφημένο με περίφημες τοιχογραφίες, απ’ άκρη σ’ άκρη.

Περιττό να πω ότι ο άνθρωπος εργάσθηκε και εργάζεται για το Θιάκι, που πραγματικά αγαπά εντελώς αφιλοκερδώς.

            Ο Bruno λοιπόν είχε την έμπνευση να δημιουργήσει στο computer του, την αναπαράσταση του Οδυσσειακού ανάκτορου. Η δουλειά του Bruno δεν είναι τυχαία. Είναι προϊόν εμπεριστατωμένης μελέτης  και στηρίχθηκε

·        στα ευρήματα των αρχαιολόγων στον Αι Θανάση

·        σε παλαιότερες γκραβούρες περιηγητών της περιοχής πριν τις ανθρώπινες αλλά και φυσικές παρεμβάσεις

·        σε ήδη καλύτερα σωζόμενα ανάκτορα Μυκηναϊκής εποχής όπως αυτά των Μυκηνών της Τίρυνθας της Πύλου κ.ά.

·        και βέβαια στη φαντασία του.

Ο Bruno ονομάζει τον Οδυσσειακό μύθο “tesoro di Ithaca”, «θησαυρό της Ιθάκης» και συμφωνεί ότι η κατάλληλη εκμετάλλευση αυτού του θησαυρού θα φέρει πακτωλούς χρημάτων στο νησί μας.

Έτσι λοιπόν προτείνει: να δημιουργηθεί μια μεγάλη μακέτα που θα αναπαριστά το ανάκτορο και που θα στηθεί πιθανόν στην πλατεία του Σταυρού. Πριν οι τουρίστες επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο στον Αι Θανάση, θα περνάνε από τη μακέτα. Εκεί θα γίνεται η απαραίτητη εξήγηση και θα μοιράζονται σχετικά φυλλάδια. Έτσι ο τουρίστας πηγαίνοντας στον αρχαιολογικό χώρο θα ταυτίζει στη φαντασία του τη μακέτα με τα ευρήματα και βέβαια θα φεύγει ευχαριστημένος και πρεσβευτής της Ιθάκης στον τόπο του.  Η πρόταση αυτή δεν είναι πρωτόγνωρη. Εφαρμόζεται επιτυχώς σε πολλά μέρη της γης.

Παράλληλα θα εκδοθούν μπροσούρες με τη μακέτα και τα ευρήματα που θα κυκλοφορήσουν στους Τουριστικούς παράγοντες ενώ κάθε τουρίστας που επισκέπτεται το νησί θα παίρνει ένα μικρό βιβλιαράκι με τις περιπλανήσεις και την ιστορία του Οδυσσέα.

Θα μπορούσαν να στηθούν και stands σε καίρια σημεία σε τουλάχιστον 5 μεγάλες πόλεις με τη μακέτα και τις σχετικές επεξηγήσεις. 

Η πρόταση του Bruno παρουσιάσθηκε στην κατάμεστη αίθουσα του Σταυρού με πρωτοβουλία πέντε φορέων: της Διεθνούς Εταιρίας για την Προβολή της Οδυσσειακής Κληρονομιάς, του Κ.Ο. Πλατρειθιά, του Κ.Ο. Σταυρού, του Κ.Ο. Φρικών και της Ένωσης Ενεργών Πολιτών Ιθάκης.

Η πρόταση έγινε δεκτή από τον κόσμο με ενθουσιασμό και προέτρεψαν στη σύντομη υλοποίησή της. Από την τοπική αυτοδιοίκηση ενδιαφέρον έδειξε η Αντιπεριφεριάρχης κα. Σ. Σαρδελή ενώ  η μεριά του Δήμου υπήρξε μάλλον … επιφυλακτική.

Η πρόταση Bruno είναι πολύ σημαντική και η εφαρμογή της πρέπει να αρχίσει άμεσα ώστε να προλάβουμε την επόμενη σεζόν.

Σαν συμπλήρωμα στην πρόταση θα πρότεινα και κάποια άλλα πράγματα που είναι καιρός να αρχίσουν να γίνονται.      

·        Να ορθώσουμε μια μεγάλη και εύκοσμη πινακίδα τόσο στο Βαθύ όσο και στον Πίσω Αετό «ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ». Ήδη οι γείτονες μας το έχουν κάνει με πινακίδα στο Ληξούρι που λέει «καλώς ήρθατε στην Ομηρική Ιθάκη».

·        Να ονομάσουμε κάποια πράγματα με Ομηρικά ονόματα, (π.χ. η στάνη του Εύμαιου, η ελιά του Λαέρτη, ο βράχος του Τηλέμαχου) και να καταρτίσουμε τουριστικό οδηγό με τα ονόματα αυτά. Ο αντίλογος ότι αυτά δεν απηχούν την πραγματικότητα χάνεται μέσα στον Οδυσσειακό μύθο. Το σύγχρονο τουριστικό marketing επιτρέπει τέτοιου είδους αυθαιρεσίες.  

·        Να εκδώσουμε χάρτη της Ιθάκης που θα μοιράζεται δωρεάν (με τη χορηγία διαφημιζομένων) με Ομηρικά ονόματα και Ομηρικά μονοπάτια (π.χ. τα μονοπάτια που υποτίθεται πως πέρναγε ο Εύμαιος για να βοσκήσει το βασιλικό κοπάδι).

·        Οι εστιάτορες να τυπώσουν τραπεζομάντιλα με Οδυσσειακές παραστάσεις.

·        Να εκμεταλλευθούμε και τις υπόλοιπες όποιες υπάρχουσες αρχαιότητες ( Σπήλαιο των Νυμφών,  Κυκλώπεια τείχη, Αλαλκομενές,  κτλ) συνδέοντας με την Οδύσσεια σε σχετικό τουριστικό φυλλάδιο.

·        με μικρές τεχνικές παρεμβάσεις, να αξιοποιήσουμε   τον Κάλαμο, την Αρέθουσα κρήνη, το Σπήλαιο των νυμφών, την ελιά στον Αι Γιάννη, ακόμα και τη νέοανακαλυφθήσα Σπηλιά του Μπογόρδου και τον Αράκλη στην Ανωγή, που θα μπορούσαν να μεταβληθούν σε θαυμάσια τουριστικά αξιοθέατα – πόλοι έλξης. Στα αξιοθέατα αυτά  θα μπορούσαν να οργανώνονται παραστάσεις ήχου και φωτός συνδεδεμένες με την Οδύσσεια.

·        Να στήσουμε, σε περίοπτη θέση, μεγάλο  γλυπτό που να απεικονίζει την περιπλάνηση του Οδυσσέα. Όπως είπαμε εκατοντάδες τουρίστες χαζεύουν το ερασιτεχνικό σκαρίφημα του Σταυρού…

·        Να δημιουργήσουμε Μουσείο Ομήρου και Οδύσσειας (Οδυσσειακό Κέντρο), όπου θα φιλοξενεί οτιδήποτε βρέθηκε και αφορά την Οδύσσεια, ακόμα και αντίγραφα ή φωτογραφίες αυτών που βρέθηκαν (ουκ’ ολίγα)  κατά καιρούς εδώ και φυλάσσονται σε ξένα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές. (Σημειώνουμε εδώ ότι τα ευρήματα του Αι Θανάση είναι πολλά και πολύ αξιόλογα όμως δεν υπάρχει χώρος για να εκτεθούν.)

·        Τέλος να κατασκευάσουμε επιτέλους  αυτό το περίφημο άγαλμα του Οδυσσέα!!! Και όχι βέβαια… στην πλατεία ανάμεσα στα περίπτερα! Είναι ντροπή να υποβιβάζουμε έτσι την ιστορία μας! Το άγαλμα πρέπει να είναι επιβλητικό καθώς και η θέση που θα στηθεί. Ο τουρίστας θα πρέπει να πηγαίνει επί τούτω να δει το άγαλμα. Ιδανική θέση θα ήταν το Κάστρο! 

Ο BRUNO ΑΓΙΟΓΡΑΦΕΙ ΤΟΥΣ ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ

·    Άμεσα θα πρέπει να ξεκινήσει διαφημιστική καμπάνια του νησιού. Επιτέλους ας καταλάβουμε ότι η διαφήμιση αποτελεί κεφάλαιο είναι δηλαδή εργαλείο που δημιουργεί έσοδα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο τρίτος μεγαλύτερος προϋπολογισμός του κόσμου είναι τα διαφημιστικά κονδύλια. Η Ελλάδα ξοδεύει ετήσια 15-20 εκατομμύρια Ευρώ για την Τουριστική διαφημιστική καμπάνια.

             Κάθε χρόνο ο Δήμος θα πρέπει να περιλαμβάνει στον προϋπολογισμό του Διαφημιστικό κονδύλι. Η δαπάνη αυτή μαθηματικά, επιστρέφει στο νησί πολλαπλάσια.

      -Έτσι θα πρέπει να πάρουμε μέρος στις εκθέσεις τουρισμού με εντυπωσιακά περίπτερα που θα δίνουν έμφαση στην Οδύσσεια.

      - Θα πρέπει να διαφημιστούμε στο ραδιόφωνο (η τηλεόραση είναι πολύ ακριβό μέσο) και στον τύπο.

      - Θα πρέπει να εκδοθεί ειδικό διαφημιστικό φυλλάδιο για τους Tour Operators.

      -  Θα πρέπει να κληθούν και να φιλοξενηθούν δημοσιογράφοι.

      - Επίσης θα πρέπει να δημιουργηθεί κατάλληλη ιστοσελίδα με την παράσταση της μακέτας και σχετικής ιστορίας.

 Από τα παραπάνω, τουλάχιστον αυτά με χαμηλό ή και μηδενικό κόστος (χάρτες, τραπεζομάντιλα κλπ) πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα από το Δήμο ενώ τα υπόλοιπα θα πρέπει να μπουν σε σχεδιασμό και να αρχίσουν να υλοποιούνται σιγά σιγά. 

Προσοχή όμως: ο χειρισμός όλων όσων ανέφερα θα πρέπει να γίνει από πεπειραμένους και ειδικούς στο τουριστικό marketing και όχι από τυχαίους …εθελοντές.

      Ας το καταλάβουμε μια και καλή: αυτά είναι που θα φέρουν την πραγματική ανάπτυξη στο νησί μας!!! Τα υπόλοιπα έπονται!!!