ΕΝΑ ΑΠΙΘΑΝΟ ΤΑΞΙΔΙ

                                       

                                                            

                                                  Από τον Δημοσθένη Συρμή

          Σήμερα θα αφήσουμε πίσω τα κακώς κείμενα τόσο του νησιού μας όσο και της χώρας μας γενικότερα.

          Θα περιγράψουμε ή καλύτερα θα δημοσιεύσουμε την περιγραφή ενός εκπληκτικού ταξιδιού από το Φάληρο στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής που πραγματοποιήθηκε με αεροπλάνα στο χρόνο ρεκόρ των 6 ημερών και 4 ωρών.

          Το ταξίδι έγινε από τον αείμνηστο θείο μου και ευεργέτη του νησιού μας, Δημοσθένη Συρμή. (ασχέτως του γεγονότος ότι άχρηστοι διοικούντες τον τόπο μας κλωσάνε ακόμα τα λεφτά εδώ και 18 χρόνια και γηροκομείο ακόμα δεν φτιάξανε. Θα επανέλθουμε σ’ αυτό!)

           

Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΣΥΡΜΗΣ

Το ταξίδι πραγματοποιήθηκε με υδροπλάνα και αεροπλάνα της  εταιρίας “Imperial Airways από τις 23 ως τις 29 Νοεμβρίου του 1934, έκανε δε 21 ενδιάμεσους σταθμούς. (δείτε χάρτη)

          Η περιγραφή έγινε από τον ίδιο τον Δημοσθένη Συρμή και δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα των Ιθακησίων» του αείμνηστου Μουσούρη τον Δεκέμβριο του 1934. Η εφημερίδα προέρχεται από το αρχείο του εξαίρετου συμπατριώτη μας κ. Ντένη Φερεντίνου που είχε την καλοσύνη να μου τη διαθέσει.

          Θυμίζουμε ότι ο Δημοσθένης Συρμής ήταν ο πρώτος Έλληνας που πραγματοποίησε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι … αεροπορικώς.

          Η διήγηση λοιπόν έχει ως εξής:

……. Ένα ταξείδι 6000 μιλίων περίπου, έγινε σε 6 ημέρες και 4 ώρες αεροπορικώς ενώ με οποιοδήποτε άλλο μέσον θα χρειάζετο ένας τουλάχιστον μήνας.

         

Η εταιρία “Imperial Airways” (Αγγλική) τα υδροπλάνα και τα αεροπλάνα της οποίας εκτελούν την συγκοινωνίαν αυτήν προσφέρει εις τους επιβάτας της, όχι μόνον την ταχυτέραν συγκοινωνίαν με εισητήριον μόνον 100 λιρών (δηλαδή όσο το ετήσιο εισόδημα ενός υπαλλήλου της εποχής εκείνης)  όσον το εισητήριον της πρώτης θέσεως ατμοπλοϊκώς – αλλά και ένα πρωτόφαντο θέαμα της διασχίσεως εναερίως της Αφρικής από Βοράν εις Νότον….

          Είναι 10^η πρωινή της 23^ης Νοεμβρίου. Ένα πολυτελές αυτοκίνητο με παραλαμβάνει από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», η υπηρεσία της εταιρίας παραλαμβάνει και τα τρόφιμα και κατευθύνεται εις Φάληρον. Εκεί μετά τον έλεγχον των διαβατηρίων επιβιβαζόμεθα εγώ και οι άλλοι επιβάται, εις μίαν ατμάκατον που μας φέρει εις ένα υδροπλάνο 16 θέσεων.

          Όλα είναι έτοιμα! Αι θέσεις όλαι πλήρεις! Οι δύο πιλότοι και ο καμαρώτος έχουν αναλάβει το έργο τους.

          Στας 12.30 αποθαλασσούμεθα κανονικώς και με μίαν ασύλληπτον ταχύτητα τρέχομεν Νοτιοανατολικώς. Αμέσως μετά την αναχώρησην ο καμαρώτος στρώνει ένα ευρύχωρο τραπέζι με γαλόπουλο και γλυκά.

          Την 7.30 της ιδίας ημέρας, προσθαλασσούμεθα εις Αλεξάνδρειαν, με προσέγγισιν εις Σούδαν της Κρήτης δια προμήθεια βενζίνης.

          Μετά τας διατυπώσεις των διαβατηρίων μας μεταφέρουν εις το αεροδρόμιο της Αλεξανδρείας όπου επιβιβαζόμεθα αεροπλάνου. Στας 9.30 έχουμε φθάσει εις Κάιρον.

         

 

 

  Εις Κάιρον διανυκτερεύσαμε εις ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα και πολυτελέστερα ξενοδοχεία, το “Shepherds Hotel” εξόδοις πάντοτε της Εταιρίας.

          Η “imperial Airways” παρέχει πάσαν δυνατήν άνεση εις τους επιβάτας της και κάνει τα πράγματα της με τάξιν και μέθοδον. Κάθε εσπέραν μας δίδουν μίαν σημείωσιν εις την οποίαν αναγράφουν: την ώραν που θα έλθουν να μας ξυπνήσουν, πότε θα αναχωρήσει το αεροπλάνον, πόσους σταθμούς θα κάμει, και που θα πάρουμε πρόγευμα, γεύμα, απογευματινό τσάι και δείπνον. Η σημείωσις αυτή ενέγραφεν: Ξύπνημα την 3^ην πρωινήν, τσάι την 4^ην , και αναχώρησις την 5^ην. Ούτω και εγένετο.

          Το αεροπλάνον μας, με το όνομα “Horsa”, 32 θέσεων με 30 επιβάτας, σαν ένα μεγάλο βαγόνι σιδηροδρόμου, απογειούται του αεροδρομίου του Καΐρου, την 5^ην πρωινήν της 24^ης Νοεμβρίου, δευτέρας ημέρας του ταξειδίου.

          Ο καιρός είναι καλός, η πτήσις είναι κανονική και η ωριαία ταχύτης μόλις 90 μίλια όση του επιτρέπει το βάρος του. Σταθμούς αυτήν την ημέρα εκάμαμε εις  Asyut,  Aswan και Wadi Halfa, διασχίζοντας την Αίγυπτον και εις, Sherik και Khartoum στο Αγγλοαιγυπτιακό Σουδάν. Εις το Khartoum τον τελευταίον σταθμόν της δευτέρας ημέρας εφθάσαμεν την 7^ην εσπερινήν, δηλαδή έπειτα από ταξείδι 14 ωρών.

          25^η Νοεμβρίου. Τρίτη ημέρα. Αναχώρησις από Khartoum τη 7^η πρωινήν. Η πτήσις και την ημέραν αυτήν πολύ καλή. Τραβάμε προς τον Ισημερινό. Προσεγγίζουμε στο Kosti και Maleh, όπου προγευματίζουμε μέσα σε μία σκηνή. Η ζέστη είναι ανυπόφορη. Το Maleh ευρίσκεται εις το άκρον της Σαχάρας από όπου ξεκινάμε για τη Juba, φθάσαντες εκεί την 4^ην απογευματινήν. Εδώ μας αφήκαν οι μισοί επιβάται: Γάλλοι, Βέλγοι, και μία Ολλανδή με τα δύο κοριτσάκια της.

          Η Juba είναι το ορμητήριον δια το Βελγικό Κονγκό και το κέντρο της περιφερείας του ύπνου. Με μεγάλη μου έκπληξη, αφού πείρα το δείπνον μου, ήκουσα λίγο πιο πέρα την Ελληνικήν γλώσσα. Πλησιάζω και κάνω τη γνωριμία με τρεις Ρωμιούς και μία Ελληνίδα.  Εδώ μένουν 200 περίπου Έλληνες εις χείρας των οποίων ευρίσκεται και το εμπόριον. Διανυκτερεύουμε σε ωραία σπιτάκια του σιδηροδρομικού σταθμού με διπλές πόρτες και παράθυρα όπου τα έντομα είναι αδύνατον να εισέλθουν. Μ’ όλα ταύτα κατέστει αδύνατον να κοιμηθούμε. Τα έντομα δεν μας επείραζαν. Όλη τη νύκτα όμως οι μαύροι της περιοχής αυτής, λόγω της ημέρας, ήταν Κυριακή, είχαν ολονύκτιο γλέντι. Ένα γλέντι με αδιάκοπα ουρλιάσματα τη συνοδεία εκκωφαντικών τυμπάνων.

          26 Νοεμβρίου. Τέταρτη ημέρα. 7^η πρωινή, αναχώρησις από Juba με τελευταίο σταθμό το Nairobi. Εισερχόμεθα τώρα από το Σουδάν εις το προτεκτοράτο της Ουγκάντα και προχωρούμε προς την λίμνην της Βικτωρίας από όπου πηγάζει ο Νείλος. Κατερχόμεθα εις ελάχιστον δυνατόν ύψος από του εδάφους. Το θέαμα έχει εξαιρετική ωραιότητα. Ένα θέαμα που μόνο από αεροπλάνο μπορεί να ιδεί κανείς. Στην μία περιοχή διακρίνονται κοπάδια ελέφαντες και ρινόκεροι και εις την άλλη άγρια βουβάλια και εις το ποτάμι ένα πλήθος ιπποπόταμοι. Φθάνουμε εις την μεγάλη λίμνη της Βικτωρίας. Κατερχόμεθα περισσότερον. Το αεροπλάνον μας εκτελεί δύο κύκλους επάνω από αυτήν. Εδώ φαίνονται καθαρά άπειροι κροκόδειλοι.

          Έπειτα από λίγο προσγειούμεθα εις το Entebbe, ένα χωρίον εις τας όχθας της λίμνης όπου συνήνυησα και έναν Έλληνα αντιπρόσωπο της εταιρίας Ralli Bros. Εδώ γευματίζουμε και αναχωρούμε δια Kisumu όπου φθάνομε στας 3.30 το απόγευμα. Αφήνουμε τους περισσότερους των επιβατών και αφού επιβιβαζόμεθα εις ένα ταχύ μονοπλάνο ονόματι “Atlanta”, φθάνουμε εις Ναϊρόμπι την 4.30 απογευματινήν. Το Nairobi είναι η πρωτεύουσα της Kenya είναι μία πόλις ωραιοτάτη, εις ύψος 7.000 ποδών υπεράνω της θαλάσσης, με 8.000 λευκούς κατοίκους. Έχει κλίμα υγιέστατον και είναι καταφύγιον των κυνηγών αγρίων θηρίων.               

          27 Νοεμβρίου. Πέμπτη ημέρα. Αναχωρούμε από Nairobi την 9^ην πρωινήν. Έχουμε μείνει τρείς από τους αρχικούς επιβάτες, η γραμματεύς του πρωθυπουργού της Ν. Αφρικής General Smuts, μία δεσποινίς από το Cape town και εγώ παρελάβαμε δε και τον διευθυντήν της εφημερίδος του Nairobi δια Salisbury. Δεν είχαμε απομακρυνθεί πολύ από το Nairobi και σε μίαν έκταση κατάφυτον, συναντήσαμε εναλλάξ αγέλας από ονάγρους, (ζέβρες) καμηλοπαρδάλεις, αντιλόπες, άγρια βόδια, ολίγους ρινόκερους και πολλά άλλα ζώα. Μετά μίαν ώρα προσγειούμεθα εις Moshi, το κέντρον του καφέ, εις τα σύνορα της Κένυας και Τανγκανίκας. Και εδώ ζούν Έληηνες καταγινόμενοι εις την καλλιέργειαν και το εμπόριον του καφέ.

          Δεύτερον σταθμόν την ημέραν αυτήν εκάμαμε εις Dodona, όπου υπάρχουν πολλά ορυχεία μετάλλων. Απ΄ εκεί απογειούμεθα δια Mbrye. Αυτή ήταν η μόνη διαδρομή κατά την οποίαν αισθανθήκαμε ότι ευρισκόμεθα εις αεροπλάνον. Ο ουρανός ήτο αίθριος, τα ρεύματα όμως του αέρος έκαμναν το μικρόν μας μονοπλάνο να πετά ως μεθυσμένο. Ο διευθυντής της εφημερίδος είχε γίνει κάτωχρος, η γραμματεύς του πρωθυπουργού ευρίσκετο ξαπλωμένη. Είχε χάσει το ηθικό της που προσπαθούσε να της το τονώσει η δεσποινίς από το Cape Town η οποία εν τούτοις με κόπον κατόρθωνε να φαίνεται γενναία.

Αυτός ο χορός διήρκεσε δυόμισι ώρες μέχρι το Mbrye.

          Διανυκτερεύσαμε δύο μίλια από το χωριό σε ξενοδοχείον της εταιρίας. Κρύο δυνατό και κίνδυνος από τα άγρια θηρία. όμως αυτό το βράδυ επεράσαμεν ωραία: Μουσική, παιχνίδι και ουίσκι.

          29 Νοεμβρίου. Έκτη ημέρα. Αναχωρούμε την 9.15 πρωινήν διά Mpika, Broken Hill και Salisbury. Ο καιρός είναι κρύος και βροχερός. Το αεροπλάνο μας ανεβαίνει σε μεγάλο ύψος, επάνω από τα σύννεφα. Εκεί βρίσκουμε ησυχία: μία αυτοκινητάδα πρώτης γραμμής. Στο Broken Hill όπου και εγευματίσαμεν έχει ορυχεία αργύρου μολύβδου και κασσιτέρου. Στο Salisbury πρωτεύουσα της Rhodesia (τώρα Harare πρωτεύουσα της Zimbabwe)  εφθάσαμεν εις τας 4μ.μ. εκεί και διανυκτερεύσαμεν.

          29 Νοεμβρίου. Έβδομη ημέρα και τελευταία. Αναχωρούμε από Salisbury την 7.30 πρωινήνκαι με σταθμό το Bulewayo εφθάσαμεν εις Johannesburg, το τελευταίο σταθμόν του ταξειδίου μου, την 3^ην απογευματινήν.

Δεν πιστεύω ότι μπορεί να γίνει ωραιότερο και γοητευτικότερο ταξείδι.