Ο ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Αυτά τα τελευταία χρόνια που η χώρα μας βρίσκεται σε κρίση, όχι μόνο οικονομική αλλά και κρίση αξιών και ιδεών, έχει αναπτυχθεί μια ρητορική ανάμεσα στους πολίτες, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων δεν κατανοεί τις λέξεις που χρησιμοποιεί. Π.χ. «μνημόνιο», «αξιολόγηση», «χρέος», «πρωτογενές πλεόνασμα» «φασίστας» «πρόσφυγας» κλπ κλπ.

Εκείνη όμως η λέξη που χρησιμοποιείται ευρέως, κυρίως από τους λαϊκιστές της υποτιθέμενης αριστεράς για να ψέξουν τούς λαϊκιστές της δεξιάς είναι η λέξη «Νεοφιλελεύθερος» ή «νεοφιλελέ, στη μοντέρνα διάλεκτο. Οι σημερινοί «νεοαριστεροί» (δικός μου όρος που θα τον εξηγήσω αργότερα) αποκρύπτουν σκοπίμως πως η Ευρωπαϊκή αριστερά βασίζεται στον νεοφιλελευθερισμό.

Ο ορισμός της λέξης είναι εξαιρετικά ομιχλώδης έτσι που να βολεύει αυτούς που τον κατανοούν να τον παρουσιάζουν  σαν τερατόμορφο σύστημα, χρησιμοποιώντας το, εναντίον των αντιπάλων τους για να εντυπωσιάσουν και να αποβλακώσουν έτι περισσότερο τους αφελείς υποστηρικτές τους.       

Φυσικά ο νεοφιλελευθερισμός είναι υπαρκτός όρος, περιέγραφε μια οικονομική θεωρία που έκανε την εμφάνιση της τη 10ετία του ’30. Ήταν όμως εντελώς άλλο πράγμα, πρότεινε έναν “τρίτο δρόμο” μεταξύ του κλασικού φιλελευθερισμού και του κομουνιστικού κολεκτιβισμού.  Περίπου αυτό που αργότερα κάποιοι θα αποκαλούσαν “σοσιαλδημοκρατία”.

Να διευκρινίσουμε ότι αυτό που σήμερα έχει καταλήξει να ονομάζεται "νεοφιλελευθερισμός", δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται εννοιολογικά με τον φιλελευθερισμό.

Ο φιλελευθερισμός είναι κοσμοθεωρία, βασισμένη στις ιδέες της ατομικής ελευθερίας, της ελευθερίας της σκέψης και του λόγου, της ισότητας των πολιτών, της ατομικής ιδιοκτησίας, της ελευθερίας του τύπου, της θρησκευτικής ελευθερίας, του ελεύθερου εμπορίου κλπ κλπ. 

Ο φιλελευθερισμός είναι η μήτρα από την οποία γεννήθηκαν το συνταγματικό κράτος, τα ατομικά δικαιώματα, η ισότητα ενώπιον του νόμου, το κράτος δικαίου, η δικαστική ανεξαρτησία αλλά και τα πολιτικά δικαιώματα, η ισοπολιτεία και γενικά η σύγχρονη δημοκρατία.

Πατέρας του κλασικού φιλελευθερισμού θεωρείται ο Άγγλος φιλόσοφος του 17ου αιώνα, John Locke,  όμως σε πολιτική κίνηση  εξελίχθηκε, για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του διαφωτισμού και υλοποιήθηκε με την Αμερικανική και Γαλλική επανάσταση.

Με βάση την κοσμοθεωρία του φιλελευθερισμού ο Σκοτσέζος οικονομολόγος Adam Smith, οικοδόμησε την οικονομική του θεωρία η οποία ισχύει μέχρι και σήμερα με διαφοροποιήσεις, βέβαια, στη διάρκεια του χρόνου.   

Ο Άνταμ Σμιθ έθεσε τα θεμέλια της κλασικής οικονομικής θεωρίας της ελεύθερης αγοράς. Το βιβλίο του «Ο Πλούτος των Εθνών» ήταν ο προάγγελος των σύγχρονων οικονομικών. Σε αυτό και σε άλλα έργα του, εξήγησε το πώς το λελογισμένο ατομικό συμφέρον και ο ανταγωνισμός μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική ευημερία. 

Ο όρος «νεοφιλελευθερισμός» γεννήθηκε στο Παρίσι το 1938 από μια ομάδα αριστερών αποκλίσεων οικονομολόγους. Όμως τότε μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 60 εξακολουθούσε να ισχύει το Κεϋνσιανό μοντέλο.

John Meynard Keyns

To οικονομικό μοντέλο του John Meynard Keyns, εφαρμόζονταν ευρέως στις ΗΠΑ και στη δυτική Ευρώπη, όπου κοινούς στόχους αποτελούσαν η πλήρης εργασία και η καταπολέμηση της φτώχιας. Εφαρμόζονταν υψηλή φορολογία για τα μεγάλα εισοδήματα, περισσότερος κρατικός παρεμβατισμός και αύξηση των δαπανών σε περιπτώσεις οικονομικών κρίσεων. Η πίστη ότι η κυβέρνηση πρέπει να προάγει το κοινό όφελος είχε γίνει ευρέως αποδεκτή.

Ο νεοφιλελευθερισμός αναβίωσε στα μέσα της 10ετίας του 60 από τον νομπελίστα οικονομολόγο Αμερικανοεβραίο Milton Friedman και τους τεχνοκράτες του πανεπιστημίου του Σικάγο. 

Ρέιγκαν στη μέση,  δεξιά ο Φρίντμαν

Ο Φρίντμαν ήταν οικονομικός σύμβουλος του ρεπουμπλικάνου Προέδρου των ΗΠΑ, Ροναλντ Ρέιγκαν . Η πολιτική του φιλοσοφία τόνιζε τα πλεονεκτήματα ενός οικονομικού συστήματος ελεύθερης αγοράς με ελάχιστη κρατική παρέμβαση. 

Υποστήριξε δε ότι τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη έχουν άμεση σχέση με την προσφορά του χρήματος λ.χ. ο πληθωρισμός των τιμών θα πρέπει να ρυθμίζεται μέσω νομισματικού αποπληθωρισμού ενώ ο αποπληθωρισμός των τιμών μέσω νομισματικού πληθωρισμού. Αυτό σε απλή γλώσσα σημαίνει ότι ευνοούνταν οι πλούσιοι που κατείχαν το χρήμα σε βάρος της μεσαίας τάξης, που αποτελεί και τον κομβικό πυλώνα ορθολογισμού στις πολιτικές εξελίξεις του δυτικού οικοδομήματος.

Οι μαρξιστές οικονομολόγοι δικαίως παρουσιάζουν τον "νεοφιλελευθερισμό" ως μία ιδεολογία που υποβλήθηκε από την άρχουσα τάξη για να εδραιώσει την επικράτησή του στις άλλες κοινωνικές τάξεις!

Τα τελευταία 20 χρόνια ο νεοφιλελευθερισμός απέβαλε κάθε εναπομείναν ουμανιστικό στοιχείο στοχεύοντας  στην αναδιανομή του πλούτου υπέρ των ολίγων, που θεωρούν εαυτούς εκτός κοινωνικής κλίμακας. Για το λόγο αυτό εντάσσει στις τάξεις του ανθρώπους από όλο το φάσμα της πολιτικής, που ξεκινά από την Άκρα Δεξιά και φτάνει μέχρι και στις αναθεωρητικές αριστερές ιδεολογίες. (π.χ. ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ κλπ, που τελευταία εφαρμόζουν ακριβώς τις ίδιες τακτικές!)

Ο νεοφιλελευθερισμός του σήμερα είναι οξύτερος, χαρακτηρίζεται δε από μονεταριστική αριθμολογία και σχεδόν απορρίπτει την κεντρική ουμανιστική Αριστοτελική θεώρηση, ότι βασικός ρόλος της πολιτικής είναι η διαρκής βελτίωση των όρων του βιοτικού επιπέδου του ανθρώπου και της προάσπισης του δικαιώματός του, στην ευτυχία.

Ρέιγκαν με Θάτσερ

Όταν κατέλαβαν την εξουσία η Μάργκαρετ Θάτσερ στη Βρετανία και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν στις ΗΠΑ άρχισαν να εφαρμόζουν άμεσα το μοντέλο Φρίντμαν : μείωσαν τους φόρους στις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και στους πλούσιους, στραγγάλισαν τα συνδικάτα, προέβηκαν σε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, μείωσαν τις κρατικές δαπάνες κλπ, κλπ. Η ίδια πολιτική  υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση του Τζίμυ Κάρτερ στις ΗΠΑ και του Τζιμ Κάλαχαν στη Βρετανία, αλλά και των μετέπειτα κυβερνήσεων ανεξάρτητα δημοκρατικής ή ρεπουμπλικανικής κατεύθυνσης.

Μέσω του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, της Συνθήκης του Μάαστριχτ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, επιβλήθηκαν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, πολλές φορές δίχως δημοκρατική συναίνεση, όπως έκανε, λόγου χάριν, ο Σιμίτης όταν υπέγραψε τη συνθήκη του Μάαστριχτ και μας έβαλε στο Ευρώ, με πλαστά στοιχεία και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του λαού χωρίς, δηλαδή, να διεξάγει δημοψήφισμα όπως θα όφειλε. 

Η ελευθερία που προσφέρει ο νεοφιλελευθερισμός, που ακούγεται γοητευτική όταν εκφράζεται με γενικούς όρους, καταλήγει να σημαίνει την όλο και μεγαλύτερη ελευθερία της ολιγαρχίας και την όλο και μεγαλύτερη συμπίεση της μεγάλης λαϊκής μάζας.

Συνοψίζουμε παρακάτω τα αποτελέσματα του νεοφιλελευθερισμού όπως αυτά έχουν κάνει την εμφάνιση τους στο σύγχρονο κόσμο.

Ÿ     Το σύστημα αυτό όπως είπαμε απαιτεί πλήρη απελευθέρωση της αγοράς, ολοκληρωτική, δηλαδή, ελευθερία στη μετακίνηση κεφαλαίου, προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό επιτυγχάνεται με μείωση των μισθών, διάσπαση των εργαζομένων, μείωση των δικαιωμάτων των εργατών, και τερματισμό στους ελέγχους τιμών. Ακόμα και περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για κοινωνικές υπηρεσίες όπως εκπαίδευση και υγεία. Η ανισότητα εμφανίζεται ως ενάρετη με τον ισχυρισμό ότι η αγορά διασφαλίζει να παίρνει ο καθένας ότι του αξίζει.

Ÿ      Μείωση ή εξάλειψη των οποιωνδήποτε κυβερνητικών παρεμβάσεων, οι οποίες μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τα κέρδη, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του περιβάλλοντος και της ασφάλειας στην εργασία.

Ÿ      Ιδιωτικοποίηση, πώληση δηλαδή των κρατικών επιχειρήσεων, προϊόντων και υπηρεσιών σε ιδιώτες επενδυτές, δηλαδή,  τράπεζες, βιομηχανίες-κλειδιά, σιδηρόδρομους, διόδια, ηλεκτρισμό, σχολεία, νοσοκομεία, ακόμα και το νερό. (όπως ακριβώς γίνεται σήμερα κατ’ επιταγή των δανειστών)

Ÿ     Εξαφάνιση της έννοιας του κοινού οφέλους ή της κοινότητας και αντικατάστασή τους από την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Ÿ     Προώθηση της ιδέας του ατομικού συμφέροντος έστω και αν αυτό βλάπτει το συμφέρον ακόμα και των συγγενών ή φίλων. Η έννοια της ένταξης του ατομικού συμφέροντος στο γενικό είναι ανύπαρκτη στον νεοφιλελευθερισμό. 

Ÿ      Σύναψη διακρατικών συμφωνιών για την απελευθέρωση της διακίνησης των αγαθών. (Συμφωνίες NAFTA, TTIP, ΤΡΡ κλπ) Τελευταία υπογράφηκε και η συμφωνία μεταξύ Καναδά και Ε.Ε η λεγόμενη CETA.
Οι TTIP και CETA είναι δύο εμπορικές συμφωνίες μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης και Καναδά αντίστοιχα που έχουν στόχο την άρση όσων φραγμών έχουν απομείνει στο εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών. Η TTIP είναι πιθανότατα για η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία στον κόσμο, καθώς αφορά δύο χώρες που κατέχουν περίπου το 50% του παγκοσμίου ΑΕΠ και περίπου το 1/3 των εμπορικών συναλλαγών, από τη γεωργία και την κλωστοϋφαντουργία μέχρι τις τηλεπικοινωνίες και τις υπηρεσίες. 

Το ολλανδικό γραφείο της Greenpeace διέρρευσε περίπου τα 2/3 της μυστικής αυτής συμφωνίας στις 2 Μαΐου 2016.

Η TTIP βάζει το διεθνές εμπόριο πάνω από τη δημοκρατία, τα κεκτημένα δικαιώματα των πολιτών, το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, ενώ δίνει υπερεξουσίες σε επιχειρήσεις και πολυεθνικά λόμπι ώστε να παρακάμπτουν κυβερνήσεις και νομοθεσίες αν κρίνουν ότι θίγονται τα συμφέροντά τους.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump κατάργησε ήδη τη συμφωνία TPP (Εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ανατολικών χωρών) και θέλει τώρα να καταργήσει και την TTIP

Σημειώνουμε εδώ ότι την συμφωνία CETA, υπέγραψαν και οι Έλληνες Ευρωβουλευτές της ΝΔ και του ΠΟΤΑΜΙ. Η συμφωνία αυτή μεταξύ άλλων απελευθερώνει και την παραγωγή Ελληνικής φέτας σε βάρος των Ελλήνων παραγωγών. 

Τέλος ο νεοφιλελευθερισμός αποσκοπεί στη πλήρη παγκοσμιοποίηση, με βιομηχανική παγκοσμιοποίηση, ενίσχυση και επέκταση των πολυεθνικών εταιριών, χρηματοπιστωτική παγκοσμιοποίηση δηλαδή πιο εύκολη πρόσβαση σε εξωτερικές χρηματοδοτήσεις για εταιρικούς και κρατικούς δανειζόμενους, παγκοσμιοποίηση της πληροφόρησης, και τέλος την πολιτική και πολιτισμική παγκοσμιοποίηση.

Να σημειώσουμε όμως εδώ, ότι η πολιτική και πολιτισμική παγκοσμιοποίηση είναι μεν γοητευτική, όμως δεν μπορεί να επιβληθεί μέσα από πολιτικές και ντιρεκτίβες και μάλιστα όταν αυτές ευρύνουν το οικονομικό χάσμα των τάξεων.

Η παγκοσμιοποίηση θα πραγματοποιηθεί από μόνη της μέσω της ισοκατανομής του πλούτου, της καταπολέμησης της αμάθειας, των προκαταλήψεων και του φανατισμού.   

Η μέχρι τώρα εφαρμογή του νεοφιλελευθερισμού είχε ολέθρια αποτελέσματα για τη μεσαία και κατώτερη οικονομική τάξη ωφελώντας παράλληλα τον πλούτο και την άρχουσα τάξη. Τα πρώτα αποτελέσματα εμφανίσθηκαν στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, (πραξικοπήματα, πτωχεύσεις, εξάρτηση από το ΔΝΤ κλπ) χωρίς να αφήσουν απέξω τις ΗΠΑ με την κρίση του 2007 και στη συνέχεια την Ευρωπαϊκή Ένωση με την κρίση και τα επακόλουθα της.

 Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα κατανοητό ότι η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες με προεξάρχουσα την Ελλάδα οφείλεται στην εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής από τη νομενκλατούρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους ντόπιους υποστηρικτές της. 

Να σημειώσουμε εδώ ότι με τα παραπάνω συμφωνούν πολλοί κορυφαίοι νομπελίστες οικονομολόγοι όπως ο Τζόζεφ Στίγκλιτς, ο Πώλ Κρούγκμαν, ο φιλόσοφος διανοητής Νόαμ Τσόμσκι και πολλοί άλλοι που μάλιστα βλέπουν την αντίδραση του Αμερικάνικου λαού στην εκλογή του ρεπουμπλικάνου λαϊκιστή Ντόναλντ Τράμπ.

Περιττό βέβαια να τονίσουμε ότι ο νεοφιλελευθερισμός στη χώρα μας εκφράζεται καθαρά από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΟΤΑΜΙ (αυτοί άλλωστε ήταν που ψήφισαν την CETA) χωρίς όμως να εξαιρούμε και τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος παραπαίει μεταξύ Νεοφιλελευθερισμού και νεοαριστερισμού. Σημειώνω εδώ ότι με τον όρο «νεοαριστερός» χαρακτηρίζω τους αριστερούς που έχουν πια ξεχάσει τον πρωταρχικό τους στόχο που ήταν η υπεράσπιση και προστασία της εργατικής τάξης και των δικαιωμάτων της πλειοψηφίας του λαού, απέναντι στο κεφάλαιο και έχουν μεταβληθεί σε αντιρατσιστές μιας όμως κατεύθυνσης, πολυπολιτισμικούς, υπερασπιστές και προστάτες παντός περιθωριακού στοιχείου, λαθρομεταναστών, υποκουλτούρας, και υποκριτικού ουμανισμού, αποκαλώντας όσους έχουν διαφορετική άποψη, «φασίστες» χωρίς βέβαια να εννοούν την πραγματική έννοια του όρου.

Έτσι όπως έχουν τα πράγματα σήμερα είναι εξαιρετικά δύσκολο να χτυπηθεί το τέρας του νεοφιλελευθερισμού το οποίο μαζί με την οικονομική και την δήθεν πολιτισμική παγκοσμιοποίηση αγκαλιάζει, την άρχουσα τάξη, πολιτικούς, ιδεολογίες, και όπως είπαμε, έχει οπαδούς από την Συντηρητική Νέα Δεξιά έως την Νέα Αριστερά και τον Ατομικιστικό Αναρχισμό. Μεγάλοι αρωγοί του συστήματος είναι οι πανίσχυρες εταιρίες της πληροφόρησης και τα προϊόντα τους που κρατάνε τον κόσμο σε αποχαύνωση και τον κατευθύνουν. Ο λαός δεν αντιστέκεται γιατί υφίσταται συνεχή αποπροσανατολισμό, από τα αγορασμένα από αυτές ΜΜΕ και φυσικά το διαδίκτυο που μας βομβαρδίζει καθημερινά με ηθικές που εξυπηρετούν τη μεγιστοποίηση των κερδών τους.

Η ελπίδα για αλλαγή της πορείας της ζωής μας μέσω εκλογών συστέλλεται καθώς το σύστημα απαιτεί ελαχιστοποίηση της κρατικής δικαιοδοσίας που τελικά καταλήγει να γίνεται, στην πραγματικότητα, στέρηση των πολιτικών μας δικαιωμάτων.

Βέβαια με την πλύση εγκεφάλου που υφίστανται κυρίως οι νέοι από τα τεχνολογικά επιτεύγματα και αυτή η ελπίδα για ξεσηκωμό εκμηδενίζεται! Έχουμε φθάσει σε ένα αδιέξοδο. 

Βεβαίως το σύστημα αυτό θα αυτοκαταργηθεί, αλλά αυτό δεν θα γίνει πριν περάσει τουλάχιστον μια 20ετία!

 Εμείς οι Έλληνες, όντας βαθιά μέσα σ’ αυτή τη δύνη, ας μη περιμένουμε την ευημερία του παρελθόντος πριν περάσει τουλάχιστον μια  20ετία, οποιονδήποτε και αν εκλέξουμε στις επόμενες, μεθεπόμενες κ.ο.κ. εκλογές!!!