ΕΜΕΙΣ ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

         Πριν μερικές ημέρες διάβασα ένα πολύ καλό άρθρο στο BBC NEWS MAGAZINE της 1ης Ιανουαρίου 2013, σχετικό με τη διαφθορά στην Ελλάδα.

          Όπως είναι γνωστό σε αυτούς που παρακολουθούν την επικαιρότητα η Ελλάδα βρίσκέται σύμφωνα με την έκθεση για το 2012 του Διεθνούς Ινστιτούτου Διαφάνειας, στην 94^η θέση σε διαφθορά παγκόσμια, δηλαδή κάπου ανάμεσα στη στην Κολομβία το Τζιμπουτί και το Σουρινάμ.

          Διεφθαρμένοι πρωθυπουργοί και υπουργοί, διεφθαρμένοι πολιτικοί, διεφθαρμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, διεφθαρμένοι γιατροί και ιατρικό σύστημα… 

        Αυτό οφείλεται, κατά τη γνώμη μου σε τέσσερις βασικούς λόγους:

1.    στην επίμονη άρνηση όλων των κυβερνήσεων να θεσπίσουν αυστηρούς νόμους για την πάταξη της διαφθοράς, δεδομένου ότι αυτή εξυπηρετεί τη διατήρηση του πελατειακού κράτους που βέβαια βολεύει τις επιδιώξεις των πολιτικών.   

2.    στην πολυνομία και συγχρόνως λειψινομία,  που δημιούργησαν την τεράστια γραφειοκρατία η οποία βέβαια καλά κρατεί.

3.    στην άγνοια που έχει μεγάλο μέρος των πολιτών, για τα δικαιώματα του και ακόμα την αδυναμία του να κατανοήσει τις διαδικασίες και γενικά τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών.

4.    στον φοβερό ατομικισμό που αναπτύχθηκε μέσα στην κατασκευασμένη  καταναλωτική εποχή του πρόσφατου παρελθόντος.   

          Η διαφθορά έχει σαν αποτέλεσμα αφ’ ενός να χάνονται δισεκατομμύρια ετησίως  από τα κρατικά ταμεία, και αφ’ εταίρου να αποτρέπει τους οποιουσδήποτε επενδυτές,  με το γνωστά ως τώρα αποτελέσματα.

          Το περίεργο όμως είναι ότι ΚΑΜΙΑ από τις τρεις τελευταίες κυβερνήσεις δεν έκανε ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ για την αντιμετώπιση αυτής της διαφθοράς παρά τις πιέσεις της τρόικα.

          Η σημερινή κυβέρνηση αντί να βάλει σε πρώτη πρώτη προτεραιότητα τη θέσπιση αυστηρότατων νόμων για την πάταξη της διαφθοράς, θέτει σαν πρώτη προτεραιότητα την ψήφιση ενός πρόχειρου και κακοφτιαγμένου φορολογικού νομοσχεδίου για να ξεζουμίσει ακόμα περισσότερο την «εύκολη»  μεσαία τάξη με πρωταρχικά θύματα μισθωτούς και συνταξιούχους.  

          Αφού λοιπόν η κυβέρνηση αδρανεί τον λόγο πήραν επιτέλους κάποιοι συνειδητοποιημένοι πολίτες.  Δημιούργησαν ιστοσελίδες (sites) στα οποία κάποιος μπορεί να καταγγείλει ανώνυμα περιπτώσεις δωροδοκίας (φακελάκια) σε γιατρούς, εφοριακούς, δασικούς, πολεοδόμους, και ένα πλίθος άλλων δημοσίων λειτουργών που απαιτούν «γρηγορόσημο» 

Δύο από τα σημαντικότερα αυτά sites είναι!

1.    http://www.teleiakaipavla.gr/

2.    http://www.edosafakelaki.org/

         

          Ας μη διστάσουμε να αναφέρουμε  περιπτώσεις διαφθοράς οι οποίες έπεσαν στη αντίληψη μας. Πρέπει να αναφέρουμε ονόματα και υπηρεσίες όποιες και να είναι αυτές. Αυτό γίνεται τελείως ανώνυμα. Δεν χρειάζεται να δώσουμε κανένα απολύτως δικό μας στοιχείο.

Παραθέτω το άρθρο του ΒΒC σε ελεύθερη μετάφραση.

BBC News Magazine.  

By Andrew Bomford. 1 Ιανουαρίου 2013.

          Οι απλοί Έλληνες βρίσκουν τρόπους για να πολεμήσουν τη διαφθορά που στη χώρα τους έχει φθάσει σε επίπεδα επιδημίας, δημιουργώντας ιστότοπους (sites) που επιτρέπουν στον κόσμο να αναφέρει περιπτώσεις δωροδοκίας.

          Η κα. Χριστίνα Τρεμόντι ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το «φακελάκι» όταν ο παππούς της χρειάσθηκε να εισαχθεί επειγόντως στο κρατικό νοσοκομείο της Καλαμάτας.  Η περίθαλψη ασθενών υποτίθεται ότι γίνεται δωρεάν. «Fakelaki» σημαίνει στα Ελληνικά μικρός φάκελος αλλά έφθασε να περιγράφει περιπτώσεις δωροδοκίας. Προφέρεται fakk-el-laki!

          «Ο παππούς μου, λέει η κα. Τρεμόντι πάσχει από καρκίνο του προστάτη και ένα βράδυ άρχισε να αιμορραγεί. Χρειάσθηκε να μεταφερθεί επειγόντως στο νοσοκομείο. Εκεί μας αντιμετώπισαν με παντελή αδιαφορία. Κανείς δεν μας έδωσε την παραμικρή σημασία.  Τότε η μητέρα μου συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να δώσουμε φακελάκι. Έδωσε πιστεύω 300 Ευρώ και έτσι ο παππούς μου μεταφέρθηκε στο χειρουργείο.

Η Κα Χ. ΤΡΕΜΟΝΤΙ

          Η κα. Τρεμόντι σοκαρίσθηκε τόσο πολύ από το γεγονός αυτό που παρ’ όλο που σπούδαζε στο πανεπιστήμιο στις ΗΠΑ αποφάσισε να διαπιστώσει πόσο διαδεδομένη πρακτική ήταν αυτή στη Ελλάδα.

          Εμπνευσμένη από παρόμοιους ιστότοπους στην Ινδία και στη Κένυα δημιούργησε τον ιστότοπο « http://www.edosafakelaki.org/ » στον οποίο κάποιος μπορεί να αναφέρει περιπτώσεις δωροδοκίας και σχετικής δοσοληψίας.

Η κα Τρεμόντι μας είπε:

«Στην αρχή, οι άνθρωποι με έκπληξη είδαν τις ιστορίες που έχουν ακούσει στο παρελθόν μόνο σε τραπέζι ή με φίλους»,  αλλά τώρα πραγματικά πιστεύω ότι υπάρχει μια διαφορετική πανελλήνια στάση των πολιτών

Σε λίγο περισσότερο από ένα μήνα, 1.000 διαφορετικές αναφορές δωροδοκίας εμφανίστηκαν στην ιστοσελίδα.

          Οι άνθρωποι είναι απογοητευμένοι, είναι θυμωμένοι, αισθάνονται εξαπατημένοι, αισθάνονται κατάχρηση. Αισθάνονται ότι έχουν απειληθεί από ένα σύστημα που τους έχει καταστήσει ανίσχυρους.

          Ο θυμός έχει ενταθεί από τη σοβαρότητα της οικονομικής κρίσης και τις επιπτώσεις που είχε στις ζωές των ανθρώπων. Πάνω από το ένα τέταρτο των Ελλήνων είναι άνεργοι. Πολλοί δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά τα σχετικά μικρής κλίμακας δωροδοκίες που είχαν προηγουμένως αποδεχθεί ως τρόπο ζωής.

          Ιστορίες τρόμου αφθονούν στην ιστοσελίδα - το 60% των αναφορών αφορά τη διαφθορά στο δημόσιο σύστημα υγείας, το 15% δωροδοκίες για απόκτηση άδειας οδήγησης, και το 4% για την έκδοση των οικοδομικών αδειών. Οι αναφορές είναι επίσης κατανεμημένες ανά περιοχή στην Ελλάδα, και συχνά ονοματίζονται συγκεκριμένες υπηρεσίες, έτσι υπάρχουν πολλά στοιχεία για να οδηγήσουν τις αρχές, εφόσον το επιθυμούν.

          Ακολουθούν 5 περιπτώσεις δωροδοκίας από την ιστοσελίδα της κας Τρεμόντι.

·        «Ο πατέρας μου είχε καρκίνο και έπρεπε να κάνει εγχείρηση στο πάγκρεας. Ο κ. Τάδε,  χειρουργός ζήτησε εμμέσως χρήματα, και πριν από την επέμβαση έβαλα € 500 πάνω στο γραφείο του. Από την έκφραση του θα μπορούσα να δω ότι δεν ήταν αρκετά. Η μητέρα μου επέμενε ότι θα έπρεπε να δώσουμε περισσότερα.

·         «Κάθε Χριστούγεννα στη δουλειά μου εμφανίζονται οι εφοριακοί ελεγκτές,Τάδε και Τάδε για να κάνουν έλεγχο και βρίσκουν πάντα κάτι λάθος. Στο τέλος όλοι θέλουν ένα μικρό δώρο Χριστουγέννων -...! Μεταξύ 5.000 και  10.000 €. Τώρα λόγω της κρίσης, το αφεντικό μου δεν πρόκειται να πληρώσει πια. Ας τους αφήσουμε να μας κλείσουν είπε!»

·         «Έχω κτίσει ένα νέο ξενοδοχείο. Ο κ. Τάδε  από το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης ζητούσε 10.000 Ευρώ για μου εκδώσει άδεια λειτουργίας. Παζαρέψαμε και στο τέλος έπεσε στα 4.000 Ευρώ.»

·        "Είχα κερδίσει μια σύμβαση δημοσίου έργου με μειοδοτικό διαγωνισμό. Ο τοπικός δήμαρχος κ. Τάδε πρότεινε να μου δώσει και μια άλλη σύμβαση, όμως, μου λέει ευθέως:... Εσύ θα πάρεις € 2.000, και εγώ € 8.000.

·        Ο δάσκαλος οδήγησης μου κ. Τάδε είπε ότι αν ήθελα να περάσω τις εξετάσεις για την άδεια οδήγησης έπρεπε να δώσω από 100 Ευρώ στους εξεταστές, αλλιώς θα με έκοβαν. Τον ρώτησα τι θα έπρεπε να πω αν ρωτούσαν τεχνικά ζητήματα. είπε, «Απλά πες τους ότι υπάρχουν € 200 κάτω από το καπό και θα πάρουν το μήνυμα».

·        Το παιδί μου τραυματίστηκε σοβαρά και χρειάζεται χειρουργική επέμβαση αμέσως. Μου είπαν ότι η διαδικασία θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και ότι πρέπει να πληρωθούν αρκετά καλά. Κάθε ένας από τούς τρεις χειρουργούς κους Τάδε Τάδε και Τάδε, ζήτησε φακελάκι € 2000, αναγκάζοντάς με να ζητήσω τραπεζικό δάνειο, επειδή δεν είχα αρκετά χρήματα για τη χρηματοδότησή τους. Αυτό το φαινόμενο πρέπει να σταματήσει!

          Η διαφθορά έχει αυξηθεί καθώς η Ελληνική οικονομία όλο και χειροτερεύει. Τον περασμένο μήνα, η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου  Διαφάνειας διαπίστωσε ότι η κατάσταση στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί περαιτέρω. Η Ελλάδα έχει υποχωρήσει από την ογδοηκοστή στην ενενηκοστή τέταρτη θέση κατά το τελευταίο έτος, καθιστώντας την πιο διεφθαρμένη χώρα στην Ευρώπη.

Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ. ΟΣΟ ΠΙΟ ΣΚΟΥΡΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΣΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

          Ένας από τους μεγαλύτερους διεφθαρμένους τομείς είναι ότι σχετίζεται με το φορολογικό σύστημα γενικά. Η φοροδιαφυγή είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα, αποτελεί επιδημία και είναι ένα από τα σημεία που Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιέζει την κυβέρνηση να βελτιώσει.

          Ένα από τα τελευταία μεγάλα σκάνδαλα είναι η άρνηση της Ελλάδας να εκμεταλλευθεί τη λεγόμενη "Λίστα Lagarde" των 2.000 Ελλήνων με καταθέσεις σε Ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς.

          Ωστόσο, υπάρχουν σχετικά λίγες περιπτώσεις φοροδιαφυγής που αναφέρθηκαν στην καταγγελία ιστοσελίδων όπως το «edosafakelaki». Μόνο το 3% των συμμετοχών εδώ αφορούν σε φόροδιαφυγή. Οι ιδρυτές των ιστοσελίδων πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μια δωροδοκία ενός εφοριακού γίνεται για να αποφύγει κάποιος φόρο ή πρόστιμα, πράγμα που καθιστά απίθανο αυτός ο κάποιος να θέλει να μιλήσει γι’ αυτό έστω και ανώνυμα.       Είναι προφανώς μια αυτοάμυνα μπροστά σε ένα τελείως διεφθαρμένο κράτος.

Ο Dr. Δ. ΣΠΙΝEΛΛΗΣ

          Ο κ. Δ. Σπινέλλης έγινε γνωστός στην Ελλάδα όταν παραιτήθηκε πέρυσι από Γενικός Γραμματέας των πληροφορικών συστημάτων στο Ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών. Η δουλειά του ήταν να εκσυγχρονίσει τον τρόπο  συλλογής στοιχείων σε ένα ξεπερασμένο φορολογικό σύστημα. Η εργασία του ήταν επιτυχής καθώς κατόρθωσε να  ανακτήσει  επιπλέον 700 εκατ. Ευρώ σε φόρους με τη διασταύρωση στοιχείων από διαφορετικές βάσεις δεδομένων. Ωστόσο, παραιτήθηκε απογοητευμένος από την απροθυμία της κυβέρνησης να μεταρρυθμίσει το σύστημα.

          Μετά την παραίτησή του, μίλησε δημοσίως για την εκτεταμένη διαφθορά των εφοριακών και για το πόσο δύσκολο ήταν να διοχετευθούν οι οφειλόμενοι φόροι στα κρατικά ταμεία.

          Από τότε έχει επιστρέψει στην ακαδημαϊκή κοινότητα, και είναι καθηγητής στην Πληροφορικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει επίσης και αυτός δημιουργήσει μια ιστοσελίδα για την αναφορά της διαφθοράς: http://www.teleiakaipavla.gr/

« Η αναφορά των περιστατικών δεν είναι αρκετή,» λέει ο κ.  Σπινέλλης.

«Είναι σημαντικό να μοιραστούμε εμπειρίες και να δημιουργήσουμε την αντίληψη ότι αυτό δεν αποδεκτό αλλά αντίθετα είναι κάτι για την καταπολέμηση του οποίου πρέπει να αγωνιστούμε όλοι.»

«Το λυπηρό γεγονός είναι ότι η διαφθορά φαίνεται να στοχεύει τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας. Έτσι οι άνθρωποι που είναι λιγότερο ενημερωμένοι, που γνωρίζουν λιγότερα για την πρόσβασή τους στις δημόσιες υπηρεσίες, που έχουν λιγότερη εκπαίδευση, που δεν γνωρίζουν το φορολογικό κώδικα, εκβιάζονται από τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι πρέπει να τους υπηρετούν και αυτό είναι πολύ λυπηρό.»

          Ωστόσο, ο ίδιος είναι αισιόδοξος για τις αλλαγές που μπορούν να επιτύχουν οι  ιστοσελίδες αναφοράς περιπτώσεων διαφθοράς.

Πιστεύει ότι ο μόνος τρόπος για ριζική αλλαγή, είναι η πλήρης μεταρρύθμιση του συστήματος είσπραξης των φόρων και η εκ βάθρων αναμόρφωση των δημοσίων υπηρεσιών.

«Η αναφορά περιστατικών δεν είναι αρκετή», είπε. "Έχουμε αποδείξεις, για παράδειγμα, ότι οι λογιστές είναι συνένοχοι καθώς είναι απρόθυμοι να αναφέρουν, διεφθαρμένους εφοριακούς ελεγκτές, επειδή δεν θέλουν να σπιλώσουν τη σχέση τους με αυτούς.

 Η κα Χριστίνα Τρεμόντι η οποία ίδρυσε το site “ edosafakelaki “, πιστεύει ότι η αλλαγή της νοοτροπίας και η συνειδητοποίηση της πάταξης της διαφθοράς είναι που θα διαφοροποιήσει την παρούσα κατάσταση της Ελλάδας. Η εξάλειψη της διαφθοράς θα επιτρέψει την κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη.  

«Οι Έλληνες είναι έτοιμοι για αλλαγή, και αισθάνονται ότι δεν μπορούν πλέον να περιμένουν την αλλαγή μόνο από τους πολιτικούς»

Πρέπει να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.