ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑΣ

Το παρακάτω κείμενο, μου έδωσαν την ευκαιρία να γράψω κάποιες ενέργειες που έγιναν τελευταία στο νησί μας που δεν υπήρχε λόγος να γίνουν καθώς καθυστερούν βασικά έργα ανάπτυξης του τόπου μας.

Σκόπιμα δεν αναφέρω περισσότερες λεπτομέρειες εδώ, αφήνοντας σας να διαβάσετε το περίφημο κείμενο του Κάρλο Τσιπόλλα (*) σχετικά με τους ηλίθιους που υπάρχουν και δρουν ανάμεσα μας. 

CARLO CIPOLLA

Ο Πρώτος Βασικός Νόμος της Ανθρώπινης Ηλιθιότητας υποστηρίζει χωρίς αμφισημίες πως:

«Πάντα και νομοτελειακά όλοι υποτιμούν τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν στην κοινωνία»

Εν πρώτοις, η θέση φαντάζει επουσιώδης, ασαφής και τρομερά μικρόψυχη. Μία λεπτομερέστερη εξέταση ωστόσο αποκαλύπτει την εγκυρότητα του ισχυρισμού. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο μέγεθος εκτιμά κάποιος ότι έχει η ανθρώπινη ανοησία, επανειλημμένα και κατ’ εξακολούθηση θα ξαφνιάζεται από το γεγονός πως:

α) Άνθρωποι που κάποτε θεωρούσε λογικούς και νοήμονες αποδεικνύονται αναίσχυντα ηλίθιοι.

β) Μέρα με τη μέρα, με εντεινόμενη μονοτονία, παρενοχλείται στις δραστηριότητές του από ηλίθια άτομα που εμφανίζονται ξαφνικά και απρόσμενα στα πιο ακατάλληλα μέρη και στις πιο απίθανες στιγμές.

Πιστεύω ακράδαντα πως η ηλιθιότητα είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων των ανθρώπινων ομάδων και κατανέμεται ομοιόμορφα σε όλη την κοινωνία σύμφωνα με μία σταθερή αναλογία. Αυτό το γεγονός εκφράζεται επιστημονικά με το Δεύτερο Βασικό Νόμο που αναφέρει πως:

«Η πιθανότητα να είναι ηλίθιο ένα συγκεκριμένο άτομο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό αυτού του ατόμου».

Σε αυτό τον τομέα, φαίνεται πως η Φύση όντως ξεπέρασε τον εαυτό της. Είναι ευρέως γνωστό πως η Φύση κατορθώνει, μάλλον μυστηριωδώς, να διατηρεί σταθερή τη σχετική συχνότητα ορισμένων φυσικών φαινομένων.

Οι αποδείξεις ότι η μόρφωση είναι ανεξάρτητη της πιθανότητας ηλιθιότητας προέκυψαν από πειράματα που διεξήχθησαν σε μεγάλο αριθμό πανεπιστημίων σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο πληθυσμός τους μπορεί να χωριστεί σε πέντε βασικές ομάδες: τους εργάτες, που δουλεύουν με μεροκάματο και κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, τους καταρτισμένους υπαλλήλους, τους φοιτητές, το διοικητικό προσωπικό και τους καθηγητές.

Κάθε φορά που εξέταζα τους εργάτες, ανακάλυπτα ότι ένα κλάσμα η του πληθυσμού τους ήταν ηλίθιοι. Καθώς η τιμή τού η ήταν μεγαλύτερη από αυτή που περίμενα (Πρώτος Νόμος), και συντασσόμενος με την επικρατούσα αντίληψη, αρχικά θεώρησα πως ο αποκλεισμός, η φτώχεια και η έλλειψη εκπαίδευσης ευθύνονταν γι’ αυτό. Όμως, ανεβαίνοντας τα σκαλιά της κοινωνικής ιεραρχίας, ανακάλυψα πως το ίδιο ποσοστό υπήρχε και μεταξύ των ειδικευμένων υπαλλήλων και των φοιτητών. Ακόμη πιο εντυπωσιακά ήταν τα αποτελέσματα στην ομάδα των καθηγητών. Είτε εξέταζα ένα μεγάλο πανεπιστήμιο ή ένα μικρό κολέγιο, ένα φημισμένο ίδρυμα ή ένα άσημο, ανακάλυπτα πως το ίδιο κλάσμα η του πληθυσμού των καθηγητών ήταν ηλίθιοι. Τόσο κατάπληκτος έμεινα με τα αποτελέσματα, που φρόντισα να επεκτείνω την έρευνά μου σε μία ειδικά επιλεγμένη ομάδα, την πραγματική ελίτ, τους βραβευμένους με Νόμπελ. Το αποτέλεσμα επιβεβαίωσε την παντοδυναμία της Φύσης: ένα κλάσμα η των κατόχων του βραβείου Νόμπελ είναι ηλίθιοι.

Αυτή ήταν μία ιδέα που δύσκολα μπορούσα να αποδεχτώ και να αφομοιώσω, αλλά πολλά πειραματικά δεδομένα απέδειξαν το αληθές της θεμελιώδους πρότασης. Ο Δεύτερος Βασικός Νόμος είναι απαράβατος κανόνας και δεν επιδέχεται εξαιρέσεις.

Ανεξάρτητα από το πόσο αρεστός είναι ο Δεύτερος Βασικός Νόμος, τα συμπεράσματά του είναι τρομακτικά: από το Νόμο εξάγεται το συμπέρασμα πως, είτε συναναστραφείς διακεκριμένα άτομα είτε αποσυρθείς στην Πολυνησία με τους κυνηγούς κεφαλών είτε κλειστείς σε μοναστήρι ή αποφασίσεις να περάσεις το υπόλοιπο της ζωής σου συντροφιά με πανέμορφες και αισθησιακές γυναίκες, έχεις να αντιμετωπίσεις πάντα το ίδιο ποσοστό ηλίθιων ανθρώπων — το οποίο ποσοστό (σύμφωνα με τον Πρώτο Νόμο) πάντα θα υπερβαίνει τις εκτιμήσεις σου.

 Ο Τρίτος Βασικός Νόμος συμπεραίνει, παρ’ όλο που δεν το αναφέρει ρητώς, ότι τα ανθρώπινα όντα εντάσσονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: στους ανήμπορους, στους ευφυείς, στους κακοποιούς και στους ηλίθιους.

Όπως διευκρινίζεται σαφώς από τον Τρίτο Βασικό Νόμο: «Ηλίθιος ονομάζεται το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημίες σε ένα άλλο άτομο ή σε μία ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο να αποκομίζει κέρδη, ενώ πιθανά να υφίσταται ακόμη και ζημίες».

Όταν έρχονται αντιμέτωποι για πρώτη φορά με τον Τρίτο Βασικό Νόμο, οι λογικοί άνθρωποι ενστικτωδώς αντιδρούν με αισθήματα σκεπτικισμού και δυσπιστίας. Είναι γεγονός πως οι λογικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να συλλάβουν και να κατανοήσουν την παράλογη συμπεριφορά. Αλλά ας αφήσουμε για λίγο το ευγενές πεδίο της θεωρίας και ας εξετάσουμε πραγματιστικά την καθημερινή μας ζωή. Όλοι μπορούμε να θυμηθούμε περιστατικά στα οποία η δράση ενός προσώπου είχε αποτέλεσμα αυτός να κερδίσει και εμείς να ζημιωθούμε – έχουμε έρθει σε επαφή με κακοποιούς. Μπορούμε επίσης να θυμηθούμε περιπτώσεις στις οποίες ένα πρόσωπο προέβη σε μία πράξη, με αποτέλεσμα εκείνος να ζημιωθεί και εμείς να αποκομίσουμε όφελος — έχουμε έρθει σε επαφή με ανήμπορους

Προσέξτε την αναγκαία συνθήκη «ένα πρόσωπο προέβη σε μία πράξη». Το γεγονός ότι εκείνος έπραξε είναι καθοριστικό στην τεκμηρίωση της ανικανότητάς του. Αν εγώ είχα προβεί στην πράξη που είχε ως αποτέλεσμα δικό μου κέρδος και δική του ζημία, τότε η ετυμηγορία θα ήταν διαφορετική: θα σήμαινε πως εγώ είμαι κακοποιός.

Θυμόμαστε περιστατικά που μία πράξη ενός προσώπου είχε αποτέλεσμα αμοιβαίο όφελος και για τους δύο συναλλασσόμενους — ήταν ευφυής. Τέτοια περιστατικά πράγματι συμβαίνουν. Αλλά, αν το συλλογιστείτε προσεκτικά, πρέπει να παραδεχτείτε ότι αυτά τα γεγονότα δεν είναι εκείνα που διανθίζουν με μεγαλύτερη συχνότητα την καθημερινή μας ζωή.

Η καθημερινότητά μας απαρτίζεται συνήθως από περιστάσεις στις οποίες χάνουμε χρήματα και/ή χρόνο και/ή ενέργεια και/ή όρεξη, ευδιαθεσία και ευεξία λόγω των απροσδόκητων ενεργειών κάποιου παράλογου πλάσματος που δεν έχει τίποτα να κερδίσει και όντως δεν κερδίζει τίποτα προκαλώντας μας ταπείνωση, δυσκολίες ή βλάβες. Κανείς δεν ξέρει, καταλαβαίνει ή μπορεί να εξηγήσει γιατί αυτό το παράλογο πλάσμα κάνει τα όσα κάνει. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει εξήγηση – ή μάλλον, υπάρχει μία και μοναδική εξήγηση: το εν λόγω άτομο είναι ηλίθιος.

Το γεγονός πως οι ανήμποροι άνθρωποι συνήθως δεν αντιλαμβάνονται πόσο επικίνδυνοι είναι οι ηλίθιοι δεν προκαλεί και μεγάλη έκπληξη. Η αδυναμία τους είναι απλά μία ακόμη εκδήλωση της ανημποριάς τους. Το πραγματικά εκπληκτικό γεγονός ωστόσο είναι πως και οι ευφυείς άνθρωποι και οι κακοποιοί συχνά παραγνωρίζουν την καταστρεπτική δύναμη η οποία είναι σύμφυτη της ηλιθιότητας.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξηγηθεί γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο, και το μόνο που μπορούμε να σχολιάσουμε είναι πως οι ευφυείς άνθρωποι, αλλά και οι κακοποιοί, συχνά όταν έρχονται αντιμέτωποι με ηλίθια άτομα κάνουν το λάθος να ενδίδουν σε αισθήματα αυταρέσκειας και περιφρόνησης, αντί να εκκρίνουν άμεσα επαρκείς ποσότητες αδρεναλίνης και να οργανώσουν τις άμυνες τους.

Είναι εύκολο κάποιος να μπει στον πειρασμό και να θεωρήσει ότι ο ηλίθιος άνθρωπος βλάπτει μόνο τον εαυτό του, αλλά έτσι συγχέει την ηλιθιότητα με την ανημποριά.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, κάποιος μπορεί να μπει στον πειρασμό να σχετιστεί με ένα ηλίθιο άτομο ώστε να το χρησιμοποιήσει για την επίτευξη των στόχων του. Ένας τέτοιος χειρισμός δεν μπορεί παρά να έχει καταστροφικές συνέπειες γιατί α) βασίζεται σε μία απόλυτη παρεξήγηση της στοιχειώδους φύσης της ηλιθιότητας και β) παρέχει στο ηλίθιο άτομο διευρυμένο πεδίο δράσης για την εξάσκηση των χαρισμάτων του.

Ορισμένοι τρέφουν ελπίδες πως μπορούν να χειραγωγήσουν τους ηλίθιους και ως ένα βαθμό κάποιοι μπορεί και να το κατορθώσουν. Όμως, λόγω της αλλοπρόσαλλης συμπεριφοράς των ηλιθίων, είναι αδύνατον να προβλεφθούν όλες οι πράξεις και οι αντιδράσεις ενός ηλίθιου ατόμου και αργά ή γρήγορα θα συντριβούν από τις απρόβλεπτες ενέργειες του ανόητου συνεταίρου.

Τα παραπάνω συνοψίζονται σαφώς στον Τέταρτο Βασικό Νόμο που δηλώνει πως:

«Οι μη ηλίθιοι άνθρωποι πάντα υποτιμούν την καταστροφική ισχύ των ηλίθιων ατόμων. Συγκεκριμένα, οι μη ηλίθιοι άνθρωποι συνέχεια παραβλέπουν πως η συναναστροφή και/ή ο συγχρωτισμός με ηλίθια άτομα απαρέγκλιτα αποδεικνύεται μοιραίο λάθος, ανεξάρτητα από τη χρονική στιγμή, την τοποθεσία και τις συνθήκες».

Μέσα στους αιώνες και στις χιλιετίες, στη δημόσια και στην ιδιωτική ζωή, αναρίθμητα άτομα δεν έδωσαν τη δέουσα σημασία στον Τέταρτο Βασικό Νόμο και αυτή η αβλεψία έχει στοιχίσει στην ανθρωπότητα ανυπολόγιστες απώλειες.

Ο Πέμπτος Βασικός Νόμος δηλώνει πως:

«Ο ηλίθιος άνθρωπος είναι το πιο επικίνδυνο είδος ανθρώπου».

Το πόρισμα που προκύπτει από τον Πέμπτο Βασικό Νόμο είναι ότι:

«Ο ηλίθιος άνθρωπος είναι πιο επικίνδυνος από τον κακοποιό».

Το βασικό σημείο που δεν πρέπει να μας διαφεύγει είναι αυτό: το αποτέλεσμα της δράσης ενός απόλυτου κακοποιού είναι καθαρά και απλά μία αναδιανομή πλούτου και/ή ευδαιμονίας. Ύστερα από την πράξη ενός τέλειου κακοποιού, ο κακοποιός έχει ένα θετικό πρόσημο στο λογαριασμό του που είναι ευθέως ανάλογο με την αρνητική απόλυτη τιμή που προκάλεσε σε ένα άλλο άτομο.

Η κοινωνία, ως σύνολο, ούτε ωφελείται ούτε ζημιώνεται. Αν όλα τα μέλη μίας κοινωνίας ήταν απόλυτοι κακοποιοί, τότε η κοινωνία θα παρέμενε στάσιμη, αλλά δε θα υπήρχαν μεγάλες καταστροφές. Όλη η ενέργεια θα αναλωνόταν σε μαζικές αναδιανομές πλούτου και ευδαιμονίας προς όφελος εκείνων που θα επέλεγαν να δράσουν. Αν όλα τα μέλη μιας κοινωνίας δρούσαν τακτικά με μία σειρά, τότε όχι μόνο η κοινωνία ως σύνολο αλλά και τα άτομα που την αποτελούν θα βρίσκονταν σε μία απόλυτα σταθερή κατάσταση χωρίς αλλαγές.

Όταν έχουμε να κάνουμε με ηλίθιους ανθρώπους, η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική. Οι ηλίθιοι άνθρωποι προκαλούν ζημίες σε άλλους ανθρώπους, χωρίς αντιστάθμιση κερδών στο δικό τους λογαριασμό. Συνεπώς η κοινωνία ως σύνολο ζημιώνεται.

Αυτά λοιπόν αναφέρει ο Κάρλο Τσιπόλλα στο βιβλίο του  «Οι βασικοί νόμοι της ανθρώπινης ηλιθιότητας» (εκδόσεις Κέδρος)

Και ας έρθουμε τώρα στα του οίκου μας να δούμε το συσχετισμό των τελευταίων πράξεων με τα παραπάνω.

1.    Τσιμεντόστρωση δρόμου στη συνοικία Αποστολάτα στο  Σταυρό.

Πριν μερικές μέρες ο Δήμος αποφάσισε να πραγματοποιήσει κάποια έργα στη Βόρεια Ιθάκη. Μεταξύ αυτών και η τσιμεντόστρωση του δρόμου στη συνοικία Αποστολάτα στο Σταυρό. Και νάτος! Κάποιος μάζεψε υπογραφές για να μη προβεί ο Δήμος στην τσιμεντόστρωση του δρόμου με τη δικαιολογία ότι θα τσιμεντοστρωθούν 10 παλαιά παραδοσιακά σκαλιά!!! (ειρήσθω εν παρόδω, ο δρόμος στο σύνολό του αποτελείται από πάσης φύσεως υλικά και δεν θυμίζει τίποτα το παραδοσιακό Δείτε εδώ: http://northithaca.blogspot.gr/2017/04/o_7.html ).

Οι υπογραφές μαζεύτηκαν πριν ακόμη πάρουν στα χέρια τους τη μελέτη οι καταγγέλλοντες, και κατέφυγαν σε προϊστάμενες υπηρεσίες καταθέτοντας ανακριβή στοιχεία, για να υποστηρίξουν τη θέση τους. Πράξη αδικαιολόγητα βεβιασμένη και «επικίνδυνη» για την πορεία μελλοντικών έργων στο νησί μας.

Η πράξη αυτή είχε σαν αποτέλεσμα όχι μόνο να καθυστερήσουν τα έργα στη Βόρειο Ιθάκη αλλά να «ξυπνήσουν» οι γραφειοκρατικές «υπηρεσίες» και να αρχίσουν να ζητούν απίστευτα πράγματα!

2.    Ξενώνας Ηλικιωμένων:

 Όπως είναι γνωστό η υπόθεση της δημιουργίας Ξενώνα Ηλικιωμένων βρίσκεται σχεδόν στο τέλος, καθώς ο Νομικός σύμβουλος του Δήμου κατόρθωσε να ξεπεράσει τους γραφειοκρατικούς σκοπέλους. Ωστόσο κάποιοι συντοπίτες μας έσπευσαν να υπενθυμίσουν στους «αρμόδιους Μανδαρίνους» ότι χρειάζονταν και …. άλλο ένα έγγραφο!!!!! Αποτέλεσμα καθυστέρηση ενός έργου πνοής και απόλυτης ανάγκης για το νησί μας!

3.     Γήπεδο Βορείου Ιθάκης:

Και αυτό το έργο βρέθηκαν κάποιοι που έσπευσαν να ειδοποιήσουν «αρμόδιους» για τη μη αρτιότητα του φακέλου. ( Ευτυχώς ο Δήμαρχος, όντας προνοητικός, τους πρόλαβε) Εδώ αναρωτιέται κάποιος: Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν αντιρρήσεις και ενστάσεις για ένα έργο που οδηγεί τα παιδιά μας στον αθλητισμό και όχι σε άλλες βλαβερές δραστηριότητες; Και όμως υπάρχουν. Εξηγείται στο παραπάνω κείμενο! 

4.    Ελαιοτριβείο Βορείου Ιθάκης (Φρικών)

Άλλαξε η διοίκηση στον συνεταιρισμό ελαιοπαραγωγών Β. Ιθάκης! Οι καινούριοι παρέλαβαν πλεόνασμα ενώ το 90% των ελαιοτριβείων της χώρας έχουν ελλείμματα! Ωστόσο λόγω προσωπικών αντιφορών, κάποιοι από τους καινούριους  δήλωσαν ότι θα φωνάξουν … ορκωτούς λογιστές για να κάνουν έλεγχο στα οικονομικά (;) ισχυριζόμενοι δήθεν  ότι ¨τελικά πρέπει να μπει τάξη και όλα να λειτουργούν νόμιμα" Καμία αντίρρηση αν φυσικά οι νόμοι μας ήταν ρεαλιστικοί και ευέλικτοι. Έλα όμως που δεν είναι και με τέτοιες ενέργειες ξυπνούν οι κοιμισμένες (έτσι κι’ αλλιώς) «υπηρεσίες» που αρχίζουν να διυλίζουν τον κώνωπα. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι η λειτουργία του ελαιοτριβείου θα είναι μάλλον χλωμή αν οι κάποιοι συνεχίσουν την αγκιτάτσια των "υπηρεσιών"!!!

Είναι σαφές ότι ο πέμπτος νόμος του Τσιπόλλα επιβεβαιώνεται «Ο ηλίθιος άνθρωπος είναι το πιο επικίνδυνο είδος ανθρώπου». 
Είναι ακόμα πιο επικίνδυνος και από τον κακοποιό γιατί ζημιώνει την κοινωνία ως σύνολο! 

 (*) Ο Κάρλο Τσιπόλλα - Carlo Cipolla (Παβία, 1922-2000) ήταν διαπρεπής Ιταλός καθηγητής, ειδικευμένος στην ιστορία της οικονομίας. Δίδαξε στην Ιταλία και στις ΗΠΑ. Στη μακρά καριέρα του συνεργάστηκε με κορυφαίους ιταλικές εφημερίδες όπως Il Sole, 24 Ore, Corriere della Sera, La Stampa και στην The Nation. Υπήρξε μέλος της Ιταλικής Ακαδημίας.

 Στο τελευταίο βιβλίο του διατυπώνει τους πέντε θεμελιώδεις νόμους της βλακείας:

Πρώτος Θεμελιώδης Νόμος: Πάντοτε και αναπόφευκτα ο καθένας μας υποτιμά τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν ανάμεσά μας.

Δεύτερος βασικός νόμος: Η πιθανότητα ότι ένα συγκεκριμένο ηλίθιο πρόσωπο είναι ανεξάρτητο από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του.

Τρίτος (χρυσός κανόνας) Θεμελιώδης Νόμος: Ένα ηλίθιο άτομο είναι ένα πρόσωπο που προκαλεί ζημίες σε άλλο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων, ενώ ο ίδιος δεν απολαμβάνει κανένα κέρδος ή ακόμα υφίσταται κάποια απώλεια.

Τέταρτος βασικός νόμος: Μη ηλίθια άτομα υποτιμούν πάντα την επιζήμια δύναμη του ηλίθιου ανθρώπου. Ειδικότερα, συνεχώς ξεχνάμε ότι σε κάθε τόπο και χρόνο, και σε κάθε περίσταση το να θεραπεύσει κανείς ή να αποσυνδεθεί ολότελα με ηλίθια άτομα αλάνθαστα αποδεικνύεται ότι είναι ένας μάταιος κόπος.

Πέμπτος βασικός νόμος: Το ηλίθιο άτομο είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος προσώπου.

Συμπέρασμα: Ένα ηλίθιο άτομο είναι πιο επικίνδυνο από έναν ληστή.

                                               Αντιγραφή του κειμένου από το: